Glaucoom is een aandoening van de oogzenuw waarbij er progressief schade optreedt aan de zenuwvezels van de oogzenuw. Normaal bevat de oogzenuw een mooie dikke en rozige rand van meer dan 1 miljoen zenuwvezels. Bij glaucoom zal het aantal zenuwvezels afnemen waardoor de rand van zenuwvezels in de oogzenuw dunner zal worden.
De schade aan de oogzenuw wordt meestal veroorzaakt door een verhoogde oogdruk. De hoogte van de oogdruk is afhankelijk van het evenwicht tussen aanmaak en afvoer van het oogvocht. Te hoge oogdruk ( > 21 mmHg druk) kan ontstaan wanneer de afvoer wordt belemmerd.
Anderzijds is niet iedereen met een normale oogdruk veilig, want glaucoom kan ook ontstaan bij een normale oogdruk. Daarom geeft een oogdrukmeting alleen soms een vals gevoel van veiligheid. Uw oogarts moet na een oogonderzoek uitmaken of u misschien lijdt aan ‘normale druk glaucoom’. Mindere doorbloeding van de oogzenuw zou hier een belangrijke rol spelen.
Ook niet iedereen met een verhoogde oogdruk krijgt glaucoom. Uw oogarts kan uitmaken of de hoge oogdruk (oculaire hypertensie) al dan niet moet behandeld worden.
Glaucoom bestaat in twee vormen: chronisch glaucoom, de vorm die het vaakst voorkomt, en acuut glaucoom. Hoewel glaucoom meestal voorkomt bij mensen ouder dan 40 jaar, kan de ziekte op elke leeftijd optreden, zelfs al van bij de geboorte.
Chronisch glaucoom is een sluimerende aandoening en blijft vaak lange tijd onopgemerkt omdat het pijnloos is en aanvankelijk geen merkbare visuele hinder oplevert. In een gevorderd stadium veroorzaakt het een progressief gezichtsveldverlies dat begint in het perifere zicht en zich langzaam uitbreidt naar het centrum (tunnelzicht), waardoor ook de gezichtsscherpte uiteindelijk aangetast wordt. Het gezichtsverlies is blijvend en onomkeerbaar. Zonder behandeling kan deze ziekte blindheid tot gevolg hebben.
Acuut glaucoom vergt een snelle medische interventie. De oogdruk neemt plots toe waardoor de patiënt pijn ervaart in het oog en rondom de oogkas. Het oog is rood, de pupil staat vaak iets wijder en de visus wordt snel troebel door vochtopstapeling in het hoornvlies. Wanneer deze vorm van glaucoom niet snel wordt behandeld, kan het leiden tot onomkeerbare blindheid.
Acuut glaucoom komt meer voor bij vrouwen en bij verziendheid of cataract (staar). Het is ook belangrijk om weten dat sommige geneesmiddelen een aanval van acuut glaucoom kunnen uitlokken. Dit kan je lezen in de bijsluiters van heel wat geneesmiddelen, vooral deze tegen verkoudheid, diarree, depressie en ziekte van Parkinson. Het gaat hier steeds om acuut glaucoom. Op chronisch glaucoom hebben deze geneesmiddelen geen invloed.
Tijdens uw raadpleging voert de oogarts standaard enkele onderzoeken uit waaronder een oogdrukmeting en het beoordelen van de oogzenuw door middel van funduscopie.
Indien er afwijkingen worden vastgesteld aan de oogdruk of er een structurele beschadiging wordt gezien aan de oogzenuw zal verdere glaucoomscreening worden uitgevoerd. Een gezichtsveldonderzoek zal worden uitgevoerd om eventuele reeds functionele schade op te sporen en de ernst van de beschadiging in het licht te stellen. Dit onderzoek is van groot belang voor het ontdekken en opvolgen van glaucoom.
Soms gebeurt er ook een structureel onderzoek van de oogzenuw met het OCT (optical coherence tomography) toestel. Dit toestel kan hoge-resolutie beelden maken van oa. de oogzenuw door middel van reflectie van infrarood licht op het netvlies. Het kan de dikte van de retinale zenuwvezellaag meten waardoor dit toestel een belangrijke meerwaarde heeft bij de opvolging van glaucoom. Glaucoom kan in een vroeger stadium gediagnosticeerd en behandeld worden.
Chronisch glaucoom dat vroegtijdig wordt opgespoord en behandeld, verergert meestal niet. Het zicht en het gezichtsveld blijven stabiel omdat de druk in het oog wordt verlaagd. Om die oogdruk laag te houden, moet men elke dag druppels in het oog doen. In sommige gevallen kan er ook een laserbehandeling gebeuren (er worden dan microscopische gaatjes gemaakt in de oogvochtkanaaltjes) om de druk stabiel laag te houden. Wanneer er een onvoldoende oogdrukcontrole is met oogdruppels of met een laserbehandeling is het soms nodig een operatie te overwegen, waarbij ofwel een stent wordt geplaatst in het oog of waarbij een kleine opening in de oogbol wordt gemaakt om het overtollige oogvocht onder het bindvlies gemakkelijk te laten afvoeren.
Acuut glaucoom is een dringende medische aandoening, waarbij er met een laserbehandeling (yag laser) een opening wordt gemaakt in het regenboogvlies om het overtollige vocht af te voeren. Het andere oog wordt ook steeds preventief behandeld.
Ga vanaf 40 jaar jaarlijks langs bij uw oogarts, vooral wanneer er glaucoom in de familie voorkomt. Er zijn een aantal situaties waarbij u meer kans heeft op glaucoom:
.svg)
.svg){kind=icon}
.svg){kind=icon}
